Als zzp’er of kleine ondernemer ben je dagelijks bezig met je klanten, je product of dienst en je eigen groei. Maar kijk je ook wel eens écht goed naar je concurrenten? Een concurrentieanalyse klinkt misschien als iets voor grote bedrijven met dikke marketingbudgetten, maar juist voor freelancers kan het super waardevol zijn. Waarom? Omdat het je helpt om jezelf beter te positioneren, kansen te ontdekken én jezelf te onderscheiden.
In deze blog lees je hoe je als zzp’er een slimme, praktische concurrentieanalyse uitvoert — zonder eindeloos spreadsheets te vullen of een marketingopleiding te hoeven volgen.
Waarom zou je een concurrentieanalyse doen?
Misschien denk je: “Ik focus liever op mijn eigen werk dan op anderen.” Begrijpelijk. Maar inzicht in je concurrentie geeft je de kans om:
- Je eigen unieke kracht scherper te formuleren
- Te zien waar de markt kansen laat liggen
- Je prijs, aanbod of communicatie aan te scherpen
- Te leren van wat anderen goed doen — of juist laten liggen
Het is geen spieken. Het is strategisch slim zijn.
Lees ook: Versterk je positie als een kleine organisatie – ZZP Vrienden
Stap 1: Bepaal wie je concurrenten zijn
Begin met het in kaart brengen van je directe concurrenten. Dat zijn ondernemers die vergelijkbare diensten of producten aanbieden aan een soortgelijk publiek.
Hoe vind je ze?
- Google op jouw dienst + regio (bijv. “grafisch ontwerper Utrecht”)
- Check LinkedIn of Instagram op branchegerelateerde hashtags
- Kijk wie je klanten volgen of aanbevelen
Maak een lijstje van 5 tot 10 concurrenten die relevant voor je zijn — groot of klein.
Stap 2: Onderzoek hun online aanwezigheid
Bekijk je concurrenten door de ogen van een potentiële klant. Bezoek hun website, lees hun social media posts, check hun reviews. Let op:
- Wat bieden ze precies aan? Denk aan diensten, specialisaties, pakketten.
- Hoe communiceren ze? Taalgebruik, tone of voice, visuele stijl.
- Wat is hun positionering? Gaan ze voor ‘snel en goedkoop’ of ‘hoogwaardig en exclusief’?
- Welke klanten bedienen ze? En waar bevinden die zich?
- Wat zijn hun prijzen (als zichtbaar)?
Je hoeft geen compleet dossier aan te leggen, maar noteer opvallende zaken, terugkerende thema’s en ideeën die jou inspireren of juist afschrikken.
Stap 3: Vergelijk en ontdek je eigen kansen
Nu komt het leuke deel: de vertaalslag naar je eigen onderneming. Stel jezelf vragen als:
- Wat doen zij goed — en wat kan ik daarvan leren?
- Waar zie ik ruimte die zij laten liggen?
- Wat maakt míj anders of beter voor een specifieke klantgroep?
- Hoe kan ik mijn aanbod aanscherpen om aantrekkelijker te worden?
Misschien zie je dat veel concurrenten zich richten op starters, terwijl jij juist meerwaarde kunt bieden aan groeiende ondernemers. Of dat ze allemaal op prijs concurreren, terwijl jij kwaliteit en persoonlijk contact kunt uitlichten.
Stap 4: Blijf het herhalen (maar houd het luchtig)
Een concurrentieanalyse is geen eenmalige exercitie. De markt verandert. Nieuwe spelers komen op, anderen verdwijnen. Het is slim om elk half jaar even opnieuw te kijken hoe jij ervoor staat ten opzichte van de rest.
Maar: overdrijf het niet. Je hoeft niet dagelijks te checken wat je ‘concurrent’ post op Instagram. Gebruik de inzichten om jezelf te versterken, niet om jezelf te vergelijken of ontmoedigen.
Tot slot: je concurrenten zijn ook je collega’s
Veel freelancers zien anderen in hun branche als directe rivalen. Maar in de praktijk is er vaak meer dan genoeg werk — en kunnen collega’s juist waardevolle sparringpartners, samenwerkingskansen of doorverwijzers zijn.
Kortom: kijk naar je concurrenten met een nieuwsgierige blik, niet met argwaan. Wie weet wat er uit komt.
Dit artikel vind je wellicht ook interessant: De kracht van Marktonderzoek voor zzp’ers – ZZP Vrienden
